Ouders en jeugdwerk

Welke rol spelen ouders in de participatie van kinderen en jongeren aan het jeugdwerk in Vlaanderen?

Onderzoeksopdracht van de Vlaamse overheid, Departement Cultuur, Jeugd, Sport & Media.

Onderzoekers: Evelyn Morreel en Kristien Nys
Partner: Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek van de KU Leuven, prof. dr. Karla Van Leeuwen
Opdrachtgever: Agentschap Sociaal-Cultureel Werk, Afdeling Jeugd

De Vlaamse overheid wou een duidelijker zicht krijgen op de rol die ouders spelen in de participatie van kinderen en jongeren aan het jeugdwerk in Vlaanderen. Ze stelde daarbij bijzondere aandacht voor kansengroepen voorop.

We volgden verschillende onderzoekspistes:

• Tweedejaarsstudenten Gezinswetenschappen gingen in een voortraject mee op pad om interviews af te nemen bij moeders, vaders en hun jongeren;
• We bevroegen 787 ouders, waarvan 740 online en 47 face to face, over de deelname aan het jeugdwerk, hun tevredenheid, hun verwachtingen en hun betrokkenheid bij jeugdwerk.
• ​We organiseerden focusgesprekken met jeugdwerkers en jeugdwerkondersteuners en konden ook daarbij rekenen op de inzet van de tweedejaarsstudenten Gezinswetenschappen.

Een grote diversiteit aan ouders heeft hun stem in dit onderzoek laten horen. We bereikten immers ouders uit verschillende gezinsvormen, met verschillende achtergronden, alsook ouders met kinderen die deelnemen aan het jeugdwerk en ouders met kinderen die niet deelnemen aan het jeugdwerk.

Uit ons onderzoek blijkt dat ouders in het algemeen een groot vertrouwen in het jeugdwerk en in de begeleiders hebben. Het kind staat centraal in de kijk van ouders op jeugdwerk. Ouders vinden dus dat jeugdwerk echt een plek mag zijn die helemaal van en voor het kind is. Desalniettemin geven heel wat ouders  aan dat ze nood hebben aan meer informatie en communicatie. Vertrouwen en beeldvorming vormen daarbij uitdagingen. Het jeugdwerk staat voor de opdracht zorgen en vrees van ouders weg te nemen, ouders te overtuigen van de meerwaarde van jeugdwerk, en mogelijks te hoge verwachtingen te doorprikken.

In de media

Over de bevindingen van het onderzoek werd in verschillende journalistieke media bericht. Verschillende kranten, televisiejournaals en websites pikten het onderzoek op, plaatsten een poll en gaven aanleiding tot veel en heel verscheiden reacties.

• In De Standaard verscheen op 15/02/2016 het artikel ‘Meer informatie, rijpere begeleiders’. Op de website van De Standaard kwam reactie hierop van opdrachtgever van het onderzoek, minister van Jeugd Sven Gatz, ('Vooral ouders die geen lid waren van jeugdbeweging maken zich zorgen') en van jeugdbewegingen zelf (‘Net een unieke kans om verantwoordelijkheid te krijgen').

• In Het Nieuwsblad verscheen op 15/02/2016 het artikel 'Ouders bezorgd: "Leiding te jong voor jeugdwerk"'

• Op deredactie.be verscheen op 15/02/2016 een artikel over dit onderzoek 'De ideale leeftijd voor jeugdleiders? 21 jaar'

• Naar aanleiding van dit onderzoek werd een discussie gevoerd op het Radio 1-programma Hautekiet over de leeftijd van jeugdleiders, nadat eerder op de dag ook De ochtend van Radio1 er al aandacht had aan besteed.  

• Onderzoekster Evelyn Morreel kwam hierover aan bod in het VTM-nieuws van 15/02/2016.

• Het VRT-journaal berichtte ook over het onderzoek op 15/02/2016.

• Op 15/02/2016 publiceerde de krant Metro ook het artikel: 'Vooral ouders die geen lid waren van jeugdbeweging maken zich zorgen'

• De Morgen en Het Laatste Nieuws publiceerden het artikel 'Ouders bezorgd over te jonge begeleiders bij jeugdwerk' op 15/02/2016

Maatschappelijk debat

De bekendmaking van de onderzoeksbevindingen lokte niet alleen heel wat reacties uit op verschillende fora. Er verschenen lezersbrieven en De Ambrassade publiceerde een opiniestuk waarin ze vooral de kracht van het jeugdwerk benadrukken.

In de parlementaire zitting van woensdag 17 februari 2016 legden vier 4 parlementariërs hun vragen over de bevindingen aan de bevoegde minister Gatz voor. Ze zijn daarin duidelijk geïnspireerd door de bevindingen en aanbevelingen die in het onderzoeksrapport terug te vinden zijn.

In de parlementaire zitting van donderdag 9 juni 2016 haalde ook Tine Soens (sp.a) het onderzoek aan bij haar vraag over de financiële drempels die ouders ervaren bij de deelname aan jeugdwerk, en over de informatiegap tussen ouders en jeugdwerk.

Een ondersteuningskader voor het jeugdwerk

We zetten nog een stap verder in ons onderzoek naar de relatie ouders - jeugdwerk. In een PWO-vervolgonderzoek laten we jeugdwerkers aan het woord over hoe ze de relatie ouders- jeugdwerk ervaren, waar ze op inzetten, wat ze moeilijk vinden, waar ze ondersteund bij willen worden enz. Deze input zal de basis vormen voor een ondersteuningstool die we samen met jeugdwerkers zullen ontwikkelen.